Opieka taka jest zazwyczaj wyczerpująca fizycznie i emocjonalnie.
Zarówno w przypadku profesjonalnych opiekunów jak i osób zajmujących się potrzebującymi pomocy osobami bliskimi należy bezwzględnie pamiętać o regularnym ładowaniu własnych baterii.
W miarę upływu czasu stres może prowadzić do tzw. wypalenie opiekuna - stanu charakteryzującego się irytacją, zmęczeniem, problemami ze snem, przybieraniem na wadze, poczuciem beznadziejności i/lub bezradności oraz izolacją socjalną. W przypadku członków rodziny, opieka nad osoba bliską może dodatkowo wiązać się z obciążeniami finansowymi i konfliktami rodzinnymi.
Wypalenie opiekuna jest przykładem negatywnych i szkodliwych skutków jakie nieustanny i/lub wciąż nawracający stres wywiera na stan fizyczny I mentalny organizmu człowieka. Chroniczny stres powoduje uwolnienie hormonów mogących prowadzić do wyczerpania, osłabienia systemu immunologicznego, a tym samym obniżenia odporności, problemów z trawieniem, bólów głowy oraz nadwagi, szczególnie w środkowych partiach ciała.
Organizm ludzki potrafi w naturalny sposób bronić się przed toksycznymi skutkami przewlekłego stresu – w odpowiedzi włącza się mechanizm obronny, tzw. reakcja relaksacyjna. Jest to stan fizjologiczny głębokiego odpoczynku, w którym uwaga jest skierowana do wewnątrz i powoduje wolniejsze tempo oddychania, rozluźnienie mięśni, zmniejszenie ciśnienia krwi, spokojniejszą pracę serca, a to z kolei zapobiega narastaniu stresu, redukuje lęk, poprawia koncentrację i sen. Reakcja relaksacyjna regulowana jest przez parasympatyczny układ nerwowy i może być aktywowana poprzez łagodzące stres techniki głębokiej relaksacji, takie jak kontrolowane oddychanie, medytacja, ćwiczenia czy uprawianie jogi.
Porady dla opiekunów
1. Potęga samowspółczucia - pamiętaj o życzliwości wobec siebie samego - jest to nieodzowne w samoopiece.
Celem współczucia wobec siebie jest zmniejszenie doświadczanego przez nas cierpienia. Uświadomienie sobie przez opiekuna i docenienie ciężkiej, niezmiernie odpowiedzialnej pracy jaką wykonuje, pozbycie się jakichkolwiek przejawów samokrytycznej oceny wobec siebie i znalezienie przynajmniej kilku minut dziennie na zaspokojenie własnych potrzeb, stanowi podstawę samoopieki.
Nadmiar obowiązków i brak energii mogą stanowić dużą przeszkodę w jej praktykowaniu. Opiekun może wręcz odczuwać winę lub czuć się egoistą w obliczu prób zadbania o własne potrzeby. Faktem jednak pozostaje, że praktykowanie samoopieki pozwala opiekunowi utrzymać balans, koncentrację i efektywność, co bezsprzecznie przynosi korzyść wszystkim zainteresowanym.
2. Praktykuj kontrolowane oddychanie przez 10 minut
Jedną z najprostszych technik relaksacyjnych jest świadome oddychanie.
Istnieje wiele technik kontrolowanego oddychania. Wiele można znaleźć na internecie
Poniżej podajemy przykładowe ćwiczenie:
• Usiądź w wygodnej pozycji na krześle lub poduszce.
• Zamknij oczy i staraj się skoncentrować na oddychaniu.
• Pozwól przeminąć rozpraszającym uwagę myślom i ponownie skoncentruj się na oddechu.
• Wdychaj powoli powietrze przez nos odliczając do 5, zatrzymaj powietrze w płucach
wstrzymując oddech na 5 minut, wydychaj powoli odliczając do 5. Podczas wykonywania
każdej z tych faz powinniśmy czuć się komfortowo. Jeśli faza wstrzymywanie oddechu
taka nie jest, należy ją pominąć i ograniczyć się wyłącznie do fazy wdechu i wydechu.
• Powtarzaj powyższą rutynę prze 10 minut. Zamiast liczenia można sobie znaleźć zdania
składające się z odpowiedniej ilości słów/sylab i je powtarzać zamiast odliczania.
• W celu pogłębienia relaksacji należy stopniowo wydłużać fazę wydechu tak aby osiągnęła
on dwukrotną długość fazy wdechu, czyli odliczanie do 10.
3. Wypróbuj techniki relaksacyjne łagodzące stres, takie jak głębokie oddychanie, medytacja, ćwiczenia czy uprawianie jogi, tai-chi.
Ćwiczenia relaksujące ciało i umysł nie tylko budują siłę fizyczną, ale pogłębiają świadomość oraz harmonię między nimi. Dowiedziono, że joga sprzyja redukcji stresu u opiekunów zawodowych oraz osób opiekujących się chorymi na raka lub cierpiących na chorobę Alzheimera. W jodze wykorzystywanych jest wiele sposobów oddychania, póz ciała oraz technik medytacyjnych. Medytacja I techniki głębokiej relaksacji są pomocne w redukowaniu stresu. W internecie dostępne są liczne formy audio-medytacji.
4. Odżywiaj się właściwie i nie zaniedbuj zdrowego snu – bardzo istotne.
Pomagając innym łatwo jest zapomnieć o własnych potrzebach i regularnych posiłkach. Kluczem w zapobieganiu stanowi wypalenia jest właściwe odżywianie i zapewnienie sobie odpowiedniej ilości zdrowego snu. W poprawie snu pomoc może 10-minutowa rutyna nocna obejmująca ćwiczenia oddychania, medytacje, odpowiednie pozycje jogi.
Opuszczanie posiłków może prowadzić do irytacji i zmęczenia - należy zatem pamiętać o regularnym ich spożywaniu w ciągu całego dnia. Chroniczny stres łączony jest ze wzrostem procesów zapalnych w organizmie, należy zatem unikać produktów nasilających te procesy, czyli żywności procesowanej i bogatej w rafinowany cukier. Ponadto należy unikać albo znacznie ograniczyć spożycie alkoholu, gdyż pogłębia on procesy zapalne i zakłóca zdrowy sen.
5. Unikaj izolacji, utrzymuj kontakty socjalne, korzystaj z pomocy lokalnych grup wsparcia dla opiekunów. Utrzymywania kontaktów z rodziną i przyjaciółmi nie jest łatwe dla osób sprawujących opiekę nad ciężko chorymi, jednakże trzeba pamiętać, że utrzymywanie więzi społecznych i zapobieganie izolacji jest nieodzowne w zapobieganiu stanowi wypalenia. Uświadomienie sobie, że nie jest się osamotnionym w tak trudnej sytuacji, że inni przechodzą przez podobne doświadczenia, pomaga w odczuwaniu samowspółczucia.
W Centrum Origin Otwock opiekunowie medyczni będą mogli odpocząć i zrelaksować się podczas swojej wyczerpującej pracy w specjalnych pomieszczeniach.
W krajach rozwiniętych liczne szpitale, a w Polsce organizacje pozarządowe oferują pomoc i wsparcie opiekunom osób poważnie chorych.
W ośrodkach Origin w Kanadzie funkcjonuje Origin’s Soul Café – internetowe forum mające na celu współprace pomiędzy wszystkimi członkami kadry Origin w zakresie utrzymania zdrowia psychicznego.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz